มลพิษพลาสติกเป็นปัญหาที่ร้ายแรงขึ้นทุกวัน เป็นผลมาจากการใช้พลาสติกที่ใช้แล้วทิ้ง (single-use plastics) มีเพิ่มมากขึ้น ซึ่งเป็นปัญหาอย่างเห็นได้ชัดในประเทศกำลังพัฒนา เพราะว่ากลุ่มประเทศดังกล่าวมีระบบการจัดเก็บขยะที่มีประสิทธิภาพไม่มากนัก แต่ใช่ว่าประเทศพัฒนาแล้วจะไม่พบปัญหาขยะพลาสติกเลย ในประเทศพัฒนาที่มีอัตราการรีไซเคิลต่ำก็ประสบปัญหาการจัดการขยะพลาสติกเช่นกัน
ความสะดวกสบายจากการใช้พลาสติกได้นำมาสู่พฤติกรรมการทิ้งขว้าง ซึ่งแต่ละปีจะมีการผลิตพลาสติกที่ใช้แล้วทิ้งจำนวนถึง 40% พลาสติกเหล่านี้ได้แก่ถุงพลาสติก แก้วน้ำ หรือพลาสติกถนอมอาหาร ถึงแม้ว่าผลิตภัณฑ์ดังกล่าวอาจจะมีการใช้งานเพียงแค่ไม่กี่นาที แต่มันจะอยู่เป็นขยะบนโลกเราไปอีกเป็นร้อย ๆ ปี
ในปัจจุบันผู้คนเริ่มมีความตระหนักถึงปัญหาขยะพลาสติกและพยายามนำมันกลับใช้ใหม่มากขึ้น นวัตกรรมการรีไซเคิลขยะพลาสติกที่เป็นประโยชน์และน่าสนใจได้แก่ การสร้างอิฐบล็อก โดย Ecoinlusion ซึ่งเป็นองกรก์ไม่แสวงหาผลกำไรในประเทศอาร์เจนตินาได้แก้ปัญหาขยะพลาสติกจำนวนมากด้วยการนำขยะเหล่านั้นมาทำเป็นอิฐบล็อกเพื่อใช้สร้างที่อยู่อาศัย โดยอิฐจากการรีไซเคิลขวดพลาสติกนี้จะมีน้ำหนักเบากว่าอิฐทั่ว ๆ ไป และเป็นฉนวนทนความร้อนได้มากกว่า อีกทั้งกระบวนการผลิตยังเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
นวัตกรรมการรีไซเคิลที่น่าสนใจอีกอย่างหนึ่งได้แก่ การทำถนนจากพลาสติกรีไซเคิลของนิคมอุตสาหกรรมอาร์ไอแอล จังหวัดระยอง ตัวถนนระยะทาง 220 กิโลเมตรที่มีส่วนผสมของยางมะตอยกับขยะพลาสติกซึ่งผ่านกระบวนการคัดแยก และกระบวนการบดละเอียดก่อนนำไปผสมกับยางมะตอย จากผลการทดสอบของภาควิศวกรรมโยธา คณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย นอกจากถนนพลาสติกนี้จะมีค่าใช้จ่ายน้อยกว่าถนนปกติแล้ว ยังมีความแข็งแรงทนทานต่อการกัดเซาะของน้ำมากกว่าอีกด้วย ยิ่งไปกว่านั้นการทำถนนพลาสติกยังลดการเกิดก๊าซเรือนกระจกที่มาจากการผลิตยางมะตอย ถือได้ว่าเป็นนวัตกรรมที่ได้ประโยชน์หลายต่อเลยทีเดียว
การลดพลาสติกในชีวิตประจำวันง่าย ๆ
เราอาจไม่ต้องถึงขั้นไปผลิตอิฐพลาสติกหรือสร้างถนนพลาสติกเพื่อช่วยลดขยะให้โลก การปรับเปลี่ยนวิธีการใช้ชีวิตในทุก ๆ วันของเราก็ช่วยลดขยะพลาสติกได้เช่นกัน
1) ไม่รับถุงพลาสติก
เชื่อว่าหลาย ๆ คนคงเข้าร้านสะดวกซื้ออยู่เสมอในชีวิตประจำวัน บางคนซื้อของมาไม่นานก็ต้องทิ้งถุงพลาสติกที่ติดมากับของนั้นไป การไม่รับถุงพลาสติกในสินค้าที่ไม่จำเป็นเช่นขนมปัง หรือของชิ้นเล็ก ๆ ที่เราสามารถถือได้จะช่วยลดการสร้างขยะลงไปได้ หรือจะให้ดียิ่งขึ้นโดยการพกถุงผ้าติดตัวไว้เสมอ
2) พกแก้วน้ำติดตัว
ในการบริโภคเครื่องดื่มต่าง ๆ ตามร้านค้า เรามักจะได้รับแก้วพลาสติกที่เราต้องทิ้งเมื่อดื่มเสร็จ บางคนบริโภคเป็นประจำทุกวันเท่ากับว่ามีการสร้างขยะพลาสติกให้โลกทุก ๆ วัน การพกแก้วน้ำติดตัวเวลาไปสั่งน้ำจากร้านค้าต่าง ๆ จะช่วยลดการใช้พลาสติกแบบ single use ลงมากขึ้น โดยในปัจจุบันร้านค้าต่าง ๆ ก็เริ่มให้ความสนใจกับการลดการใช้แก้วพลาสติกโดยการออกนโยบายต่าง ๆ เช่นการลดราคาเครื่องดื่มเมื่อเรานำแก้วมาเอง หรืออาจจะมาในรูปแบบของการสะสมแต้มเพื่อแลกของรางวัลต่าง ๆ
REFERENCES
คุ้มค่าหรือไม่กับความสะดวกเพียงระยะสั้น ๆ จากพลาสติกที่มาพร้อมกับผลกระทบในระยะยาว ขอแนะนำนวัตกรรมการรีไซเคิลขยะพลาสติก และ วิธีการลดการใช้พลาสติกง่าย ๆ ในชีวิตประจำวัน